Πρωτομαγιά

Πιθανόν λίγοι γνωρίζουν ότι η πρωτομαγιά ήταν μια ειδωλολατρική γιορτή. Οι κάτοικοι της αρχαίας Ιταλικής πόλης Maillé(*) λάτρευαν πολιούχου ομώνυμη θεά, της γης και της γονιμότητας. Κατά μια εκδοχή ο τελευταίος μήνας της άνοιξης, πήρε προς τιμή της το όνομα Μάϊος, και την πρώτη ημέρα του μηνός, διοργανωνόταν γιορτή, επειδή άρχιζαν οι εργασίες της άνοιξης. Κατά μια άλλη εκδοχή, σύμφωνα με τον Πλούταρχο (Βίος Νουμά 19), η ονομασία του Μήνα (Maja) προήλθε από το «Μαία» τη μητέρα του Ερμή στον οποίο ήταν αφιερωμένος.

Κατά την τελευταία χιλιετία, το αρχαίο έθιμο εξαπλώθηκε σε πολλές χώρες και την πρώτη ημέρα του Μαΐου οι άνθρωποι έκαναν μαζικές παρελάσεις και γιορτές.
Με τον εκχριστιανισμός της Ευρώπης, η εκκλησία αγωνίστηκε κατά της ειδωλολατρικής παράδοσης, η οποία ήταν σχεδόν εξαλείφτηκε από το τέλος του XVIII αιώνα.

Επίσης, σύμφωνα με την παράδοση, γιορτάζουν Πρωτομαγιά σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Οι περισσότερες από αυτές τις χώρες η Πρωτομαγιά είναι ημέρα διακοπών που συνδέεται με την άνοιξη, την ανάσταση της φύσης.

Την 1η Μαΐου 1886 οργανώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά έκαναν μαζικές διαδηλώσεις για το 8ωρο και άλλα αιτήματα (περισσότερα εδώ)

Στις 20 Ιουλίου του 1889, το ιδρυτικό συνέδριο της Δεύτερης Διεθνούς κατέληξε σε μια απόφαση που σφράγισε την ιστορία του εργατικού κινήματος σε ολόκληρο τον κόσμο. "Σκοπός μας - έλεγε η απόφαση- είναι να οργανωθεί μια μεγαλειώδης διαδήλωση σε συγκεκριμένη ημερομηνία, με τέτοιο τρόπο ώστε ταυτόχρονα σ' όλες τις χώρες και σ' όλες τις πόλεις, την ίδια συμφωνημένη ημέρα, οι εργάτες να απαιτήσουν απ' τις δημόσιες αρχές να μειώσουν με νόμο την εργάσιμη ημέρα στις οκτώ ώρες και να εφαρμόσουν στην πράξη τις υπόλοιπες αποφάσεις του Συνεδρίου του Παρισιού. Έχοντας υπόψη το γεγονός ότι μια παρόμοια διαδήλωση έχει ήδη αποφασιστεί για την 1η Μαΐου 1890 από την Αμερικάνικη Ομοσπονδία Εργασίας στο Συνέδριό της, το οποίο συνήλθε στο Σαιντ Λούις τον Δεκέμβριο του 1888, η ημερομηνία αυτή υιοθετείται και για την διεθνή διαδήλωση. Οι εργάτες των διαφόρων χωρών θα πρέπει να οργανώσουν την διαδήλωση αυτή σύμφωνα με τις συνθήκες που τους έχουν επιβληθεί απ' την συγκεκριμένη κατάσταση κάθε χώρας». Έτσι γεννήθηκε η Εργατική Πρωτομαγιά. Όμως δε γεννήθηκε τυχαία, ούτε αυθαίρετα επιλέχθηκε η 1η Μάη κάθε έτους να είναι η μέρα όπου η εργατική τάξη σε όλο τον πλανήτη θα απεργεί και θα διεκδικεί μαχητικά την ικανοποίηση των αιτημάτων της. Λίγα χρόνια πριν το συνέδριο του Παρισιού, η εργατική τάξη των Ηνωμένων Πολιτειών σφράγιζε ανεξίτηλα την Πρωτομαγιά με τα χρώματα της ταξικής πάλης που διεξάγει το προλεταριάτο κατά των εργοδοτών".

Η πρώτη ημέρα της διεθνούς αλληλεγγύης των εργαζομένων ήταν το 1890 στην Αυστροουγγαρία, Βέλγιο, Δανία, Γερμανία, Ιταλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Νορβηγία, η Σουηδία και ορισμένες άλλες χώρες.

Στη Ρωσική Αυτοκρατορία την 1η Μαΐου έγινε εκδήλωση για πρώτη φορά το 1890 και ονομάστηκε "Ημέρα της διεθνούς αλληλεγγύης των εργαζομένων." Την επόμενη χρονιά στην Αγία Πετρούπολη, έγινε η πρώτη απεργία των εργαζομένων στο δήμο. Από το 1987 ο εορτασμός της πρωτομαγιάς είχε πολιτικό χαρακτήρα και συνοδευόταν από μαζικές διαδηλώσεις. Το 1917, η 1η Μαΐου, γιορτάστηκε για πρώτη φορά ανοιχτά. Το 1918 πραγματοποιήθηκε η πρώτη πρωτομαγιάτικη παρέλαση του Κόκκινου Στρατού.
Στη Σοβιετική Ένωση (ΕΣΣΔ) η πρωτομαγιά ήταν πραγματική αργία για τους εργαζόμενους και λάμβαναν δύο μέρες άδεια. Με τον καιρό, με τις διακοπές, η πρωτομαγιά είχε χάσει τον πολιτικό της χαρακτήρα. Την 1η Μαΐου 1990 η ΕΣΣΔ και η ηγεσία του κόμματος συμμετείχε για τελευταία φορά σε πρωτομαγιάτικη εκδήλωση. Από το 1992, οι διακοπές της πρωτομαγιάς ονομάζονται γιορτή της άνοιξης και της Εργασίας!!
Και τις δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ η πρωτομαγιά είναι διαφορετική: Στο Καζακστάν, η 1η Μαΐου εορτάζεται ως Ημέρα της Ενότητας των Λαών του Καζακστάν. Στην Ουκρανία οι κομμουνιστές παρελαύνουν στις πλατείες και όλος ο άλλος λαός ξεχύνεται στα δάση και τις ψησταριές.
Στην Αγγλία το 1977, με κυβέρνηση εργατικών, η πρωτομαγιά έγινε αργία. Τότε έγραψαν οι The Times του Λονδίνο «Καλά, περιμένετε, σύντομα θα έχουμε σοσιαλισμό».

Είναι φανερό ότι σε όλα τα κράτη η πρωτομαγιά είναι ημέρα αργίας. Για τους ανθρώπους σε άλλους είναι ημέρα τιμής για τους ανθρώπους που αγωνίστηκαν για να προασπίσουν, όχι μόνο το προσωπικό τους συμφέρον, αλλά και το συμφέρον όλων των άλλων εργαζομένων, ενώ σε άλλους είναι ημέρα γιορτινής αργίας.

Σήμερα είδα στα κανάλια της τηλεόρασης την κ. Λιάνα Κανέλλη, Βουλευτή του ΚΚΕ. Είπε η σημερινή ημέρα είναι ημέρα απεργίας και όχι αργίας. Σε αυτή την απεργία θα γίνει παρακράτηση του ημερομισθίου του εργαζόμενου που απεργεί; Φανταστείτε να γινόταν ένα δημοψήφισμα, αν οι εργαζόμενοι προτιμούσαν αργία ή απεργία, τι αποτέλεσμα θα έβγαινε. Και μια και μιλάμε για το δικαίωμα της απεργίας, στην τότε Σοβιετική Ένωση (και ειδικά επί Στάλιν), βγήκε κανείς να πει ότι η πρωτομαγιά είναι απεργία δεν είναι αργία;

Μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο πέρα, στην πλατεία Συντάγματος, η άλλη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση του Πανεργατικού Αγωνιστικού Μετώπου (ΠΑΜΕ). Οι γνήσιοι αγωνιστές. Η συνδικαλιστική έκφραση του ΚΚΕ. Οι συνδικαλιστές που ζητούν βασικό μισθό 1200 € για τους εργαζόμενους. Οι συνδικαλιστές που καλούν τους εργαζόμενους να απεργήσουν ενάντια στους εργοδότες που δεν αμείβουν ικανοποιητικά τους εργάτες. Μπράβο τους. Έχω μια απορία. Ποιος είναι ο βασικός μισθός του εργαζόμενου στην «Τυποεκδοτική» (επιχείρηση του ΚΚΕ); Έχει γίνει ποτέ εκεί απεργία; Θα μου μείνει όπως φαίνεται η απορία.

Και μια άλλη απορία. Το ΠΑΜΕ θα καταθέσει στεφάνι στο σκοπευτήριο της Καισαριανής, όπου την πρωτομαγιά του 1944 εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς 200 Έλληνες. Σωστή ενέργεια για να τιμήσει αυτούς που αγωνίστηκαν για τον τόπο τους.
Στο πολυτεχνείο γιατί θα καταθέσουν στεφάνι. Συνέβη εκεί τίποτα που να σχετίζεται με την πρωτομαγιά; Με αγώνες των εργατών; Φοιτητική εξέγερση ήταν. Προσπαθούν με την κατάθεση στεφάνου, σε χώρο που έγιναν αντιδικτατορικές εκδηλώσεις από το λαό, όπου το ΚΚΕ είχε μειωμένη συμμετοχή ( 4η ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, 1976,βλέπε εδώ), να καπηλευτούν τη σημειολογία του χώρου;

Ο λαός έχει το δίλημμα. Διακοπές ή αγώνες. Ας όψεται το τριήμερο και ο καλός καιρός. Όταν υπάρξει πρόβλημα εργασίας, τότε όλοι θυμόμαστε το συνδικαλισμό, τους συνδικαλιστές. Αλλά ποιοι είναι αυτοί; Τους γνωρίζουμε όλοι (τουλάχιστον τους πιο πολλούς). Οι πιο πολλοί βολεύονται με το συνδικαλισμό, οι συνδικαλιστικές άδειες φθάνουν και τις 15 μέρες το μήνα, μερικοί έχουν και έξτρα συνταξιοδοτικό ταμείο, βολεύουν σε θέσεις συγγενείς και φίλους, κάνουν την κατάλληλη υποδομή να γίνουν δήμαρχοι ή βουλευτές. Για να επιβιώσουν συνδικαλιστικά πρέπει να είναι ενταγμένοι οργανικά σε κόμμα. Αυτό τους προωθεί. Και όταν μπει το δίλημμα κόμμα ή συνάδελφοι, συνήθως διαλέγουν το κόμμα. Για το καλό των εργαζομένων φυσικά. Αλλιώς το συνδικαλιστικό τους μέλλον τελειώνει. Πολλοί λίγοι είναι οι ακηδεμόνευτοι συνδικαλιστές.

Μοναδική ίσως περίπτωση ακηδεμόνευτου ο Δήμαρχός μας. Δήλωσε ακηδεμόνευτος και ζητάει τώρα την κηδεμονία από το ΠΑΣΟΚ. Βλέπει σύννεφα στον ορίζοντα;

(*)Η Maillé είναι μια πόλη που στις 25 Αυγούστου 1944 οι Γερμανοί στρατιώτες σκότωσαν 125 κατοίκους σε αντίποινα. Κάτι αντίστοιχο με τα Καλάβρυτα.