Τρίτη 21 Απριλίου 2009

21 Απριλίου 1967 – 21 Απριλίου 2009

Σαράντα δύο χρόνια πέρασαν από τότε. Γράφτηκαν πολλά. Άλλα έμειναν, άλλα ξεχάστηκαν. Πολλοί τα θυμόνται και τα διηγούνται όπως τους συμφέρει.
Η ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος, ειδικά μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, έχει εναλλαγές μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού, που εκφράζεται και με μορφή δικτατορίας, άλλοτε πολιτική, άλλοτε στρατιωτική.
Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η Ελλάδα έπεσε στη δίνη του εμφύλιου πολέμου. ‘Άλλοι με τη βοήθεια των Άγγλων και των Αμερικάνων κατέλαβαν και εδραίωσαν την εξουσία τους. Ήταν οι νικητές. Έγραψαν την ιστορία, όπως την γράφουν πάντα οι νικητές.

Αυτοί που αγωνίστηκαν με την πλευρά των ηττημένων, την πλευρά της αριστεράς, άλλοι πήγαν στο απόσπασμα, άλλοι στα ξερονήσια και άλλοι «λούφαξαν». Έφυγαν από την επαρχία που ήταν γνωστοί και ήρθαν στην Αθήνα. Να χαθούν στο πλήθος. Να μην τους ξέρουν.
Τα χρόνια πέρασαν. Τα μίση απάλυναν. Η ζωή προχώρησε. Μερικοί επιφανείς της αριστεράς έβλεπαν τη ζωή στην Ελλάδα, έβλεπαν τη ζωή στους ομοϊδεάτες στις ανατολικές χώρες και είπαν το περίφημο «ευτυχώς που χάσαμε».
Η δεξιά στον εμφύλιο νίκησε. Ο «εθνικός» στρατός νίκησε. Οι διοικούντες το στράτευμα, οι βασιλείς και απαραίτητα οι πολιτικοί ήταν το κράτος. Έκαναν και εκλογές. Δημοκρατικές. Έδωσαν δικαίωμα ψήφου και στους πεθαμένους και τα δέντρα. Έτσι έβγαινε ο « Εθνάρχης», ο συνονόματος του «κουρασμένου».
Κάποια εποχή ο λαός αγανάκτησε. Ψήφισε, έστω και με φόβο, την αριστερά. Έπειτα Μετακινήθηκε στο Κέντρο, την Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου. Του παππού και αρχηγού της δυναστείας. Η αριστερά γνώριζε τη διαδρομή του Γεωργίου Παπανδρέου.
Παρόλα αυτά ο λαός ψήφισε και τελικά έδωσε 53% στην Ένωση Κέντρου. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (ο Εθνάρχης) έχασε τις εκλογές και έφυγε κρυφά στο Παρίσι με το όνομα Τριανταφυλλίδης. Γλαφυρά απεικόνισε το γεγονός ο Μποστ (Μέντης Μποσταντζόγλου) στην δημοκρατική εκείνη την εποχή εφημερίδα «Ελευθερία». Ο Παπανδρέου δεν μπορούσε να επιλέξει υπουργό Άμυνας της αρεσκείας του και μετά από σύγκρουση με τον τότε βασιλιά Κωνσταντίνο (και τη μαμά Φρειδερίκη) παραιτήθηκε. Έτσι άρχισε η γνωστή αποστασία, με σύμπραξη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, Υπουργού Συντονισμού τότε στην κυβέρνηση Παπανδρέου.Αναπληρωτής Υπουργός, πριν την παραίτηση της κυβέρνησης ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου.
Η απαξίωση των πολιτικών έγινε με τις κυβερνήσεις των αποστατών, υπό τον Νόβα, τον Τσιριμώκο (εκ της αριστεράς βεβαίως). Ήταν η εποχή που πολλοί έλεγαν «Χάθηκε ένας λοχίας να σώσει την Ελλάδα!!». Τελικά ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος ανέλαβε να κάνει εκλογές την Κυριακή 23 Απριλίου του 1967. Την Παρασκευή 21 Απριλίου του 1967 ανέλαβαν να σώσουν την Ελλάδα οι συνταγματάρχες.

Αφού κατέλαβαν νευραλγικά σημεία των Αθηνών άρχισαν να συγκεντρώνουν τους αριστερούς στον ιππόδρομο. Μερικές χιλιάδες. Από αυτούς που γλύτωσαν, άλλοι κρύφτηκαν και άλλοι περίμεναν σπίτια τους με ένα βαλιτσάκι με δυό αλλαξιές ρούχα. Ήθελαν να κάνουν τον αγώνα από την εξορία. Αυτή ήταν η γραμμή του κόμματος (ένα είναι το κόμμα). Δε σήκωνε άλλο ένοπλο αγώνα, το αίμα δεν είχε στεγνώσει ακόμα. Η πρωτοπόρα εργατική τάξη, οι οικοδόμοι, ζήταγαν μεροκάματο «800 δραχμές και μη μας ενοχλείτε», όπως έγραφαν σε χαρτί στις σόλες των παπουτσιών τους έξω από το Δημαρχείο της Αθήνας.
Ο λαός μετά την εγκαθίδρυση της χούντας έκανε αντίσταση. Έλεγε ανέκδοτα για τον Παττακό. Άνοιγαν πανό και έριχναν προκηρύξεις, που έφτιαχναν με χειροποίητους πολυγράφους. Μερικοί έβαζαν μαγνητόφωνα σε ηλεκτρικά ψυγεία στο καταστήματα του Κωτσόβολου στην πλατεία Κλαυθμώνος με μήνυμα «απομακρυνθείτε θα γίνει έκρηξη». Έβγαινε ο κόσμος από το κτίριο και περίμενε την έκρηξη. Άλλοι κατεδάφισαν μερικούς πυλώνες της ΔΕΗ. Άλλοι έβαζαν βόμβες. Όσες έβαλαν σε όλη την εφταετία ήταν λιγότερες από εκείνες που σκάνε αυτή την εποχή σε διάστημα μιας εβδομάδας.
Εκείνη την εποχή κάποιος από το Μενίδι (όπως έλεγε σε μια παρέα) συναντιόταν στη Νέα Φιλαδέλφεια με το Μήτσο το Δαριώτη(στέλεχος τώρα στο Συνασπισμό), συμφοιτητή του τότε και του έλεγε: «όπλα υπάρχουν, άντρες να τα κρατήσουν δεν υπάρχουν». Φαίνεται ότι είχε δίκιο.
Καμία σοβαρή αντίδραση δεν υπήρχε εναντίον της Χούντας. Μέχρι την 13η Αυγούστου του 1968, που έγινε η απόπειρα κατά του Παπαδόπουλου από τον Αλέκο Παναγούλη και τους συνεργούς του. Στο Μενίδι είχε το γραφείο του ο πολιτικός μηχανικός Γιάννης Κλωνιζάκης , εκεί στην αρχή τους οδού Πάρνηθος, σημείο συνάντησης και συζήτησης για αντίσταση. Το Μενίδι αξιοπρεπώς εκπροσωπήθηκε στην οργάνωση της απόπειρας από το Στάθη Γιώτα, που όπως είχε ακουστεί, είχε αναλάβει το ρόλο αντιπερισπασμού με εκρήξεις μετά την δολοφονία του Παπαδόπουλου.
Πολλά έχουν γραφεί για τον Παναγούλη, τον Πολύκαρπο Γεωρκάτζη, υπουργό Άμυνας της Κύπρου την εποχή του Μακαρίου(εδώ και εδώ). Για τα το δεύτερο πολλοί το σκιαγραφούν ως μια σκοτεινή προσωπικότητα. Κινήθηκε στο σκοτάδι και τον έφαγε το σκοτάδι.
Σίγουρα ο Παναγούλης, ο Βερυβάκης, ο Γιώτας, ο Κλωνιζάκης δε γνώριζαν τα ρόλο του. Σίγουρα οι υπόλοιποι δε γνώριζαν και τις λεπτομέρειες των δραστηριοτήτων του Παναγούλη. Ένα είναι σίγουρο. Έπαιξαν το κεφάλι τους για την αξιοπρέπεια της Ελλάδος. Δεν έχει σημασία αν η απόπειρα απέτυχε. Αν σκότωναν τον Παπαδόπουλο ένας άλλος θα έπαιρνε τη θέση του. Η ενέργεια αυτή έδειξε ότι υπάρχει ελπίδα. Ότι και να γίνεται, πάντοτε θα υπάρχουν κάποιοι τυραννοκτόνοι.
Όσοι πήραν μέρος δικάστηκαν: ο Α. Παναγούλης δυό φορές σε θάνατο, ο Λ. Βερυβάκης (ισόβια), Ι. Κλωνιζάκης (24 χρόνια), Ν. Λεκανίδης (23), Ν. Ζαμπέλης (18), Ν. Ελευθεριάδης (18), Γ. Αβράμης (16), Στ. Γιώτας (10).
Μετά άρχισε να εμφανίζεται αντιστασιακή δράση κατά της Χούντας, κυρίως με εκρήξεις αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών, πανό σε παρελάσεις και εορτές, προκηρύξεις και συνθήματα στους τοίχους. Καμία κατά μέτωπο συμπλοκή με δυνάμεις καταστολής. Κανένας πυροβολισμός εναντίων μονάδων της τάξης. Αυτά που γίνονται σήμερα σε δημοκρατικό καθεστώς.
Στο εξωτερικό υπήρχαν αντιδράσεις. Από αντιστασιακές οργανώσεις, το ΠΑΜ του Μίκη Θεοδωράκη, το ΠΑΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Προσωπικότητες όπως η Μελίνα Μερκούρη, η Αμαλία Φλέμινγκ κ.α.
Στο εσωτερικό, εκτός από το ΠΑΜ και το ΠΑΚ, η Ελληνική Αντίσταση, ο Ρήγας Φεραίος, η Δημοκρατική Άμυνα με το Σακη Καράγιωργα και τον Κώστα Σημίτη, που όσο και αν φαίνεται παράξενο υπήρξε βομβιστής!!

Χρονικό αντιστασιακών ενεργειών εναντίον της χούντας υπάρχει εδώ.

Οι αναφορές του Κύπριου δημοσιογράφου-συγγραφέα Μακάριου Δρουσιώτη δεν έχουν υιοθετηθεί από την ομάδα Παναγούλη. Οι αναφορές όμως αναφέρουν πρόσωπα που ζουν ακόμα και δεν τα έχουν διαψεύσει τις αναφορές αυτές που τους εμπλέκουν. Ίσως αργότερα νέα στοιχεία θα διαψεύσουν ή θα επιβεβαιώσουν τα επίμαχα σημεία.

Αυτή η ανάρτηση δε φιλοδοξεί να γράψει ή να σκιαγραφήσει τα γεγονότα. Εϊναι ένα επετειακό κείμενο, για να θυμόνται οι παλιώτεροι και ίσως να μάθουν ή να αρχίσουν να ερευνούν οι νεώτεροι. Γιατί όποιος δε μαθαίνει την ιστορία, δυστυχώς μπορεί να την ξαναζήσει.

Τιμή και δόξα σε αυτούς που αντιστάθηκαν και αναφέρει η ιστορία. Τιμή και δόξα και σε αυτούς που αντιστάθηκαν και τους ξέχασε η ιστορία, όπως τον Λεκανίδη, τον Αβράμη, τον Ζαμπέλη, τον Ελευθεριάδη και τόσους άλλους, ίσως γιατί δεν βρέθηκαν οι κατάλληλοι σπόνσορες .

Την πρωτομαγιά, επέτειο θανάτου του Αλέκου Παναγούλη, θα υπάρξει φωτογραφικό υλικό από τον τόπο του θανάτου του, που θα δημοσιευτεί για πρώτη φορά. Μην το χάσετε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: